Abdestin Müstehabları

1,2- Niyyet etmek (İmam Şâfıî) ve uzuvları yıkarken sıraya uymak: Bu sünnete riâyet etmek gerekir ki; böylece insanı Allah (cc) a yaklaştırıcı bir vesile olan ibadet yerine getirilmiş ve farzın mesuliyetinden kurtulunmuş olsun. Uzuvları; arada başka şeylerle meşgul olmadan, peş peşe yıkamak da müstehabdır. Ama bu farz değildir; çünkü abdestle ilgili âyet-i kerîme [10] de böyle bir şart ileri sürülmemiştir. Mezkur âyette önce yüzün, sonra ellerin yıkanmasından, ardı sıra başın meshedilmesinden, en sonunda da ayakların yıkanmasından bahsedilirken, cümleler (ve) bağlacıyla birbirlerine bağlanmışlardır. Bu da sıraya riâyeti gerektirir. Fakat Sîrafı`den nakledildiğine göre nahiv ulemasının icmâıyla bu (ve) bağlacı çoğul mânasını ifade etmek için kullanılmıştır. Öyle ise nassa yapılan ilâvenin gerçekliği yoktur. Kaldı ki, Kur`an`ın sünnet ile neshi caiz değildir. Çünkü Kur`an, sünnete göre daha üstün ve kuvvetli durumdadır. Niyyetin ve uzuvları sıra ile yıkamanın sünnet olduğu da söylenmiştir. Esahh olan da budur; çünkü Peygamber (sas) bu ikisine devam etmiştir.

3- Yıkamaya sağ uzuvlardan başlamak: Bu da müstehabdır; çünkü Peygamber (sas) bu hususda şöyle buyurmuştur: “Ayakkabıyı giymek ve çıkarmak da dahil; Cenabı Allah (cc) her işe sağdan başlamayı sever.”

4- Boynu meshetmek: Bunun sünnet olduğu yolunda zayıf bir rivayet olduğı gibi, müstehab olduğu da söylenmiştir. Abdest alan kişinin âciz kalma durumu hariç başkasından yardım istemesi mekruhtur. Abdest alırken kimseden yardım istenmemelidir ki, sevap daha çok ve ibadet daha ihlâslı olsun. Kişi bir abdestle dilediği kadar farz ve nafile namaz kılabilir. Zira Hendek savaşında Hz. Peygamber (sas) bir abdestle dört namaz kılmıştır. [11]

[divider]

[10] Bu hadisi Ebu Davud, İbn Mace ve Müsned’inde Ahmed b Hanbel rivayet etmiştir.

[11] Bu hadisi Ebu Davud, Tirmizi ve İbn Mace rivayet etmiştir. El-İhtiyar 1/74-77.

Kaynak: El-İhtiyar, İmam Mavsili